آسیب ها و راهکارهای اعتیاد به فضای مجازی

امروزه استفاده از اینترنت، جزء جداناپذیر زندگی انسان‌ها شده است.
در عصر کنونی، اینترنت در خانه، ‌ محل کار، بانک‌ها، مدارس، ‌فروشگاه‌ها، گوشی‌های تلفن همراه و … در دسترس قرار دارد. این موضوع، افزون بر فوایدی که برای زندگی بشر دارد، آسیب‌هایی نیز به همراه دارد که یکی از این آسیب‌ها، استفاده بیش از حد از اینترنت یا «اعتیاد اینترنتی» است که آسیب‌ها و پیامدهای متعددی را به دنبال دارد.

به همان میزان که اینترنت گسترش پیدا می‌کند، بیشتر باعث ایجاد اختلال در عملکرد کاربران می شود. استفاده بیش از حد آن باعث بروز پدیده ای به نام اعتیاد به اینترنت شده است. اعتیاد به فضای مجازی صرف نظر از این که آن را یک آسیب روانی یا معضل اجتماعی بدانیم پدیده‌ای مزمن و فراگیر است و عوارض بسیار زیاد آن تمام جنبه‌های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
در ادامه به برخی از آسیب ها و راهکارهای آن خواهیم پرداخت.

1. گوشه گیری، انزوای اجتماعی و افسردگی:
استفاده بیش از حد از اینترنت، موجب انزوای اجتماعی می‌شود زیرا افراد به جای ارتباطات چهره به چهره، ترجیح می‌دهند از اینترنت استفاده کنند.
گوشه‌گیری و انزوا روح انسان را به شدت آزار می‌دهد و اثر بسیار بدی بر روح گذاشته و سبب بروز افسردگی، یأس، توهم و اختلال روانی می‌شود. افرادی که از ارتباط های اجتماعی دوری می‌کنند، بیشتر دچار این آسیب هستند.

2. تغییر سبک زندگی و کاهش نشاط و شادابی:
کاربران زیادی تا نیمه‌های شب برای استفاده از فضای مجازی بیدارند. معمولاً معتادان اینترنتی سه تا پنج ساعت دیرتر از زمان معمول خوابشان، می‌خوابند و کمبود خواب دارند. شب‌بیداری کاربران موجب می‌شود آن‌ها دچار اختلال در خواب شده و از نشاط و شادابی فاصله بگیرند. به جهت همین کم‌خوابی به‌تدریج دچار مشکلات جسمی، خانوادگی، آموزشی و شغلی بسیاری می‌شوند.

3. کم شدن ارتباط افراد خانواده با یکدیگر و خویشاوندان:
فضای مجازی می‌تواند تفاوت میان فضاهای مختلف را از بین ببرد؛ برای مثال مرز فضای خانه و محل کار از میان می‌رود و خانه می‌تواند به بخشی از محل کار تبدیل شود؛ کاربران معتاد به اینترنت از هر فرصتی برای استفاده از این فضا استفاده می‌کنند و به طور طبیعی اوقات کمتری را صرف هم‌صحبتی و همراهی با دیگر اعضای خانواده و خویشاوندان می‌کنند.

4. ضعیف شدن بینایی و ایجاد دردهای مفاصل و گردن:
استفاده بیش از اندازه از فضای مجازی و در واقع اعتیاد به آن می تواند عامل بروز عمده ای از مشکلات و ناتوانی های جسمی برای افراد باشد.
استفاده از تلفن همراه و ابزارهای رسانه ای دیگر از فاصله نزدیک باعث ضعیف شدن بینایی و همچنین استفاده ناصحیح و مداوم از آن ها می تواند مشکلات جدی برای مفاصل و ایجاد دردهای مفاصل و گردن شود.

5. ایجاد مشکلات جدی در روابط زناشویی:
از آن­جا که زندگی زناشویی برای فرد وظایف متعددی در ابعاد مختلف از جمله فعالیت‌های اقتصادی، مراودات عاطفی، مراقبت از همسر و فرزندان و توجه به سلامت روانی و جسمانی به دنبال دارد، حضور بیش از اندازه در فضای مجازی سبب تغییر در سبک زندگی زوجین می‌شود و زمینه رفتار انحرافی و عدم تعهد به وظایف زندگی زناشویی را برای فرد مهیا می‌کند.

برخی از راهکار های کاهش و کنترل اعتیاد به فضای مجازی عبارت اند از:
1. برای مدت زمان استفاده حتماً زمان‌بندی داشته باشید.
2. بیش از زمان پیش‌بینی‌شده، وقتتان را صرف آن نکنید.
3. برای کارهای لازم و ضروری سراغ فضای مجازی بروید.
4. ایجاد سرگرمی‌های متفرقه در فضای حقیقی و افزایش تفریحات خانوادگی.
5. وضع قوانین برای استفاده از اینترنت و فضای مجازی.

10. مواظب باشید از هدفی که برای آن به فضای مجازی رفته‌اید، خارج نشوید:
یکی از مشکلات جدی کسانی که به اینترنت اعتیاد دارند پیروی از سیاست ها و اهداف رسانه ها و شبکه های اجتماعی مختلف می باشد.
به عنوان مثال زمانی که در حال جستجوی مطلبی هستید ممکن است مطالب دیگری نیز به شما نمایش داده شود اما باید دقت داشته باشید که از مسیر و هدفی که به خاطر آن به فضای مجازی رفته اید به هیچ وجه خارج نشوید.